ลูกอัณฑะกับการเป็นหมันในชาย
(Testis in male infertility)
เรียบเรียงโดย สรรเพชญ เบญจวงศ์กุลชัย พบ.

  1. สาเหตุที่ไม่ได้มาจากลูกอัณฑะโดยตรง(Pretesticular infertility)
  2. สาเหตุจากลูกอัณฑะโดยตรง (Testicular infertility)
  3. สาเหตุจากอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับลูกอัณฑะ (Posttesticular infertility)

    ได้มี การประมาณ กันว่า  ทุกๆ  15  คู่ใน  100 คู่ที่ สมรส ในสหรัฐ อเมริกา มีโอกาส เป็นหมัน โดยเฉพาะ หมันชาย ได้แบ่ง สาเหตุ ของการ เป็นหมัน ในชาย ดังนี้

ก.สาเหตุที่ไม่ได้มาจากลูกอัณฑะโดยตรง(Pretesticular infertility)
    สาเหตุ ส่วนใหญ่ มาจาก ความผิดปกติ ของฮอโมน ในร่างกาย ซึ่งเกี่ยวข้อง โดยตรงต่อ อวัยวะของ ต่อมไร้ท่อ ในร่างกาย  เช่น  ภาวะ การทำงานของ ต่อมใต้สมอง ลดน้อยลง (hypopituitarism)  ภาวะการสร้าง หรือ ได้รับ ฮอร์โมน  estrogen  หรือ  androgen มากเกินไป ภาวะ การทำงานของ ต่อมไทรอย ลดน้อยลง (hypothyroidism) โรคเบาหวาน ภาวะได้รับฮอร์โมน จำพวก glucocorticoid มากเกินไป รวมถึงผู้ป่วยที่เป็นโรคตับแข็ง (liver cirrhosis).

ข.สาเหตุจากลูกอัณฑะโดยตรง (Testicular infertility)ได้แก่

ค. สาเหตุจากอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับลูกอัณฑะ (Posttesticular infertility)
    ส่วนใหญ่ เนื่องจาก การอุดตัน ของท่อนำ น้ำเชื้ออสุจิ ซึ่งได้แก่  ท่อ vas  deferens  และ epididymis การอุดตัน ของท่อ เหล่านี้ อาจมีสาเหตุ มาแต่กำเนิด  แต่ส่วนมาก เกิดจากสาเหตุอื่นๆ โดยเฉพาะ จากการติดเชื้อ เช่น โรคหนองใน  หรือ ผลกระทบ จากการผ่าตัด  ถ้านำ น้ำเชื้อไปตรวจ จะไม่พบ ตัวอสุจิเลย (azoospermia)     แต่เมื่อ ตัดชิ้นเนื้อ ของอัณฑะ ไปตรวจด้วย กล้องจุลทรรศน์ ไม่พบ ความผิดปกติ ของการสร้าง เชื้ออสุจิ แต่อย่างไร นอกจากนี้ สาเหตุ การเป็นหมัน อาจเนื่องจาก ตัวอสุจิ มีความผิดปกติ ของการเคลื่อนที่ หรือ อาจไม่เคลื่อนที่เลย เป็นต้น  นอกจากนี้ ยังมี รายงาน พบว่า เส้นเลือดขอด ในถุงอัณฑะ (varicoceles) เป็นสาเหตุหนึ่ง ที่ทำให้เกิด การเป็นหมันได้ ส่วนสาเหตุนั้น ยังไม่เป็น ที่ทราบแน่ชัด