1) Biliary
calcification
ประมาณ 10-15% ของ gall stones จะทึบพอที่จะเห็นได้บน plain film ลักษณะของ
gall stones มักจะมี calcified rims มีรูปร่างคล้ายลูกเต๋า, ปิรามิด หรือมีหลายๆ
ด้าน มักจะเคลื่อนที่ได้ (ดังรูป a48-a51)
|
|
|
รูป a48 นิ่วในถุงน้ำดีซึ่งทึบแสง
|
รูป a49 นิ่วในถุงน้ำดีซึ่งมีลักษณะเป็นชั้นๆ
|
|
|
รูป a50
นิ่วในถุงน้ำดี-การเปลี่ยนตำแหน่งในท่า
supine(ซ้าย) และ upright
(ขวา) |
รูป a51
นิ่วในถุงน้ำดีที่ไม่ทึบแสง
2 เม็ด ซึ่งมี gas
อยู่ภายใน เป็นรูปตรารถเบนซ์ |
ในคนไข้ที่มี
cystic duct อุดตันเรื้อรัง จะมี calcifications ซึ่งคล้ายเม็ดทรายเล็กๆ อยู่ในถุงน้ำดี
เรียกว่า Milk of Calcium (ดังรูป a52-a53)
|
|
รูป a52
Milk of Calcium ในท่า supine
|
รูป a53
Milk of Calcium ในท่า upright
|
Calcification
ในผนังของถุงน้ำดี มักเกิดจากการที่มีถุงน้ำดีอักเสบเรื้อรังจะมีลักษณะคล้ายเปลือกไข่
เรียกว่า porcelain gallbladder (ดังรูป a54)
|
รูป a54
Porcelain gull bladder
|
2) Hepatic calcification
Calcified granuloma ในตับ มักเกิดจาก tuberculosis หรือ histoplasmosis อาจจะมีเพียงอันเดียว
หรือหลายอัน มีลักษณะเหมือนกับที่เห็นในปอด
Metastatic adenocarcinoma ในตับ ส่วนใหญ่จะมาจาก primary mucin-producing
tumors ของลำไส้ใหญ่ หรือ ovarian cystadenocarcinoma อาจจะมี calcification
ซึ่งมีลักษณะเป็นจุดละเอียด เรียกว่า psammomatous (ดังรูป a55-a56)
|
|
รูป a55
Calcifications ในตับจาก metastasis ของมะเร็งลำไส้ใหญ่
|
รูป a56
Calcifications ในตับจาก metastasis
ของมะเร็งรังไข่ (ลูกศร)
|
3) Splenic calcificationที่พบบ่อยที่สุดคือ
calcified granuloma (ดังรูป a57)
|
รูป a57
Calcified granuloma ในม้าม
|
4) Pancreatic
calcification
สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจาก chronic pancreatitis ซึ่งมักจะเป็นที่ส่วนหัว (ด้านขวาของ
L1 และ L2) แต่ก็สามารถเป็นได้ทั้ง pancreas (รูป a58)
|
รูป a58
Calcification ในส่วนหัวของตับอ่อน
|
5) Renal calcification
Nephrocalcinosis คือการที่มี calcifications ในเนื้อไต (ดังรูป a59-a60)
เกิดได้จากหลายสาเหตุ แต่ส่วนใหญ่จะเกิดจากความผิดปกติของระบบ metabolism
ซึ่งอาจมี nephrolithiasis ร่วมด้วย
|
|
|
รูป a59 Nephrocalcinosis
|
รูป a60 Nephrocalcinosis
|
Nephrolithiasis
คือการที่มี calculi ใน collecting system ซึ่งมากกว่า 90% จะเป็น radioopaque
(รูป a61-a64)
|
|
|
รูป a61 นิ่วในท่อไตข้างซ้าย (ลูกศร)
|
รูป a62 นิ่วในท่อไตข้างซ้ายส่วนปลาย (ลูกศร)
|
|
|
|
|
|
รูป a63
นิ่วในท่อไตข้างซ้ายที่มีขนาดใหญ่มาก
|
รูป a64
นิ่วในท่อไตข้างซ้าย (ลูกศร) ซึ่งเคลื่อนจากบนลงมาล่าง
เมื่อเวลาผ่านไป |
6) Urinary bladder
calculi
ก้อนนิ่วอาจจะผ่านจาก ureter เข้าสู่ urinary bladder (ดังรูป a65) ก้อนนิ่วที่เกิดขึ้นเอง
ในกระเพาะปัสสาวะของผู้ใหญ่ มักจะเกิดจาก urinary stasis และการติดเชื้อ
(ดังรูป a66) อาจจะเกิดใน bladder diverticulum (ดังรูป a67)
|
|
รูป a65 นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ
|
|
|
รูป a66
นิ่วหลายก้อนในกระเพาะปัสสาวะ
|
รูป a67
นิ่วในกระเพาะปัสสาวะและใน
bladder diverticulum;บน - plain film ล่าง - IVP |
7) Vas deferens
calcifications มักเกิดขึ้นในผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานหรือผู้สูงอายุ
(ดังรูป a68)
|
|
รูป a68 Vas deferens calcifications
|
8) Prostatic
calcification สาเหตุไม่ชัดเจน อาจเกิดจากต่อมลูกหมากอักเสบเรื้อรัง
มักพบในคนอายุมากกว่า 40 ปี (ดังรูป a69)
|
|
รูป a69 Calcifications ในต่อมลูกหมาก
|
9) Vascular
calcifications
Artery -มักพบในคนไข้วัยกลางคนและสูงอายุ มีลักษณะเป็นเส้นตรงขนานกัน พบใน
abdominal aorta (ดังรูป a70) iliac arteries (ดังรูป a71) splenic artery
(ดังรูป a72) renal arteries (ดังรูป a73) และ pelvic arteries (ดังรูป a74)
อาจจะเห็น calcification ใน abdominal aortic aneurysm (ดังรูป a75) splenic
artery aneurysm (ดังรูป a76)
|
|
รูป a70
Calcifications
ใน abdominal aorta
|
รูป a71
Calcifications ใน iliac arteries
|
|
|
รูป a72
Calcifications ใน splenic artery
|
รูป a73
Calcifications ใน renal arteries ทั้ง 2 ข้าง
|
|
|
รูป a74
Calcifications ใน pelvic arteries
|
รูป a75
Calcifications ใน abdominal aortic aneurysm (ลูกศรหนา) และ iliac arteries
ทั้ง 2 ข้าง (ลูกศรบาง)
|
รูป a76
Calcifications ใน splenic artery aneurysm (ลูกศรหนา) และ splenic ateries
(ลูกศรบาง)
|
Vein
-เรียกว่า phleboliths เป็น calcifications ที่พบบ่อยที่สุดใน pelvis เกิดจาก
calcification ใน thrombi มีลักษณะกลมหรือรูปไข่ ขอบชัดเจนและมีส่วนใสบริเวณตรงกลาง
ขนาดประมาณ 1.5-5.0 ม.ม. (ดังรูป a77)
|
|
รูป a77 phleboliths
|
10) Mesenteric
node calcification
สาเหตุที่พบบ่อยที่สุด คือ วัณโรค
ลักษณะทางภาพรังสี คือ มีลักษณะเป็นดวงๆ พร้อมด้วยส่วนใสๆ ในบริเวณที่มี calcification
(ดังรูป a78)
|
รูป a78
Calcifications ในต่อมน้ำเหลืองของ mesentery
|
11) Uterine
leiomyoma
มี calcification ได้หลายแบบ เช่น มีลักษณะเป็นวงหรือขดที่ไม่บรรจบกันพร้อมด้วยบริเวณที่ใส,
มีลักษณะเป็นจุดหรือเส้นๆ, มีลักษณะเป็นปุยๆ (ดังรูป a79-a80)
|
|
รูป a79
Calcified uterine leiomyomata
|
รูป a80
Calcified uterine leiomyomata
|
12) Ovarian
tumor มีฟันใน dermoid tumor (ดังรูป a81)
|
รูป a81
Calcifications ใน dermatoid tumor; กระดูก (ลูกศร) และ ฟัน (หัวลูกศร)
|
|
