1. SIMPLE EPITHELIUM
2. STRATIFIED EPITHELIUM
SIMPLE EPITHELIUM
ประกอบด้วย พวกเซลล์เรียงตัวกันชั้นเดียว พบปกคลุมผิวที่มีการดูดซึม และทำหน้าที่สร้าง และหลั่งสารออกมา เป็นต้น แบ่งออกเป็น 4 ชนิดคือ
|
1. Simple squamous epithelium
(ภาพที่
1) พวกเซลล์มีลักษณะเป็นแผ่นคล้ายเกล็ดปลา ตัวอย่างเช่น |
|
|
|
|
| ดาดหลอดเลือดขนาดต่างๆ เรียก endothelium | แลกเปลี่ยนสารอาหารและของเสีย และเป็นแผ่นขวางกั้นในระบบประสาท |
| ดาดในช่องภายในร่างกาย เรียก mesothelium | แลกเปลี่ยนสารอาหารและของเสีย และสร้างของเหลวหล่อลื่น (lubrication) |
| ดาดใน Bowman's capsule ของไต | แผ่นกีดขวาง (barrier) |
| ดาดในถุงลมของเนื้อปอด | แลกเปลี่ยนก๊าซ |
| ดาดในท่อไตชนิด loop of Henle (ภาพที่ 1) | แลกเปลี่ยนสารอาหารและอิเล็คโตไลท์ |
| 2. Simple cuboidal epithelium (ภาพที่ 2) พวกเซลล์รูปทรงเป็นลูกเต๋า หรือสี่เหลี่ยม ลูกบาศก์ ตัวอย่างเช่น |
|
|
|
|
| ดาดท่อหลั่งออกขนาดเล็กของต่อมมีท่อ | ดูดรับและเป็นท่อทางผ่านออก (conduit) |
| ดาดผิวเปลือกเนื้อรังไข่เรียก germinal epithelium | แผ่นกีดขวาง (barrier) |
| ดาดท่อไต (renal tubules) (ภาพที่ 2) | ดูดซับ (absorption) |
3. Simple columnar epithelium without
(ภาพที่ 3) or with striated border (microvilli)
(ภาพที่ 4)
|
|
|
|
|
| ดาดท่อไตขนาดใหญ่
(collecting duct) (ไม่มี microvilli) |
แผ่นกีดขวางและเป็นท่อทางผ่านออก |
| ดาดลำไส้เล็ก
(มี microvilli) ดาดลำไส้ใหญ่ (ไม่มี microvilli) |
ดูดซับและมีการหลั่งสารที่สร้าง (microvilli เป็นการเพิ่มผิวการดูดซึม และแหล่งย่อยอาหาร) |
| ดาดกระเพาะอาหาร
และสร้างเป็นต่อม คือ gastric gland (ไม่มี microvilli) |
การหลั่งสารคัดหลั่งมาจากต่อม |
| ดาดในถุงน้ำดี (ไม่มี microvilli) | การดูดซับ (absorption) |
| ในท่อ oviduct (ท่อนำไข่เพศหญิง) เนื้อผิวที่ดาดเป็น simple columnar epithelium with cilia and without cilia (ภาพที่ 5) |
|
|
|
|
|
|
| ดาดหลอดลมขนาดใหญ่ มี cilia (ภาพที่ 6) | หลั่งสารและเป็นท่อทางผ่านออก |
| ดาดท่อนำตัวอสุจิออกชนิด
ductus epididymis, ductus deferens มี stereocilia (ภาพที่ 7) |
หลั่งสารและเป็นท่อทางผ่านออก |
| ทางนำอสุจิออกชนิด Efferent ductules of epididymis | ดูดซับและเป็นท่อทางผ่านออก |
ประกอบด้วยพวกเซลล์ที่เรียงตัว 2-3 ชั้นขึ้นไป เนื้อผิวชนิดนี้มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการป้องกัน การเสียดสีเป็นส่วนใหญ่ แบ่งออกเป็น 4 ชนิด
1. Stratified squamous epithelium ประกอบด้วยพวกเซลล์ที่มีลักษณะเป็นแผ่น แบ่งย่อยออกเป็น 2 ประเภท ตามลักษณะของพวกเซลล์ชั้นบนสุด ที่สลายให้เป็น keratin (ขี้ไคล) เคลือบ (ภาพที่ 8) หรือไม่มี keratin (ภาพที่ 9)
|
|
|
|
|
| หนังกำพร้า (Epidermis) (ภาพที่ 8) | barrier (ขวางกั้น) และป้องกัน |
| ดาดในช่องปากและหลอดอาหาร (ภาพที่ 9) | barrier (ขวางกั้น) และป้องกัน |
| ดาดช่องคลอด ไม่มี keratin | barrier (ขวางกั้น) และป้องกัน |
| 2. Stratified cuboidal epithelium (ภาพที่ 10) ประกอบด้วยพวกเซลล์ที่มีรูปทรงเป็นลูกบาศก์ เรียงตัวกันหลายชั้น |
|
|
|
|
| ดาดท่อต่อมเหงื่อ | barrier และเป็นท่อทางผ่านออก |
| ผนังถุงหุ้มเซลล์ไข่ที่กำลังเจริญ (growing ovarian follicle) (ภาพที่ 10) | barrier (ขวางกั้น) |
| ดาดท่อขนาดใหญ่ของต่อมมีท่อ | barrier และเป็นท่อทางผ่านออก |
| 3. Stratified columnar epithelium (ภาพที่ 11) ประกอบด้วยพวกเซลล์มีรูปลักษณะ เป็นทรงกระบอก เรียงตัวหลายชั้น |
|
|
|
|
| ดาดท่อส่งออกขนาดใหญ่สุดของต่อมมีท่อ
อาจเรียก ductal epithelium (ภาพที่ 11) |
barrier และเป็นท่อทางผ่านออก |
| ดาดบริเวณ Anorectal junction | barrier และเป็นท่อทางผ่านออก |
|
4. Transitional epithelium or uroepithelium (ภาพที่
12) ประกอบด้วยพวกเซลล์หลายชั้น ที่มีการเปลี่ยนแปลง รูปร่างกลับไปมาได้ระหว่าง squamous และ cuboid ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาวะการทำงาน แต่ส่วนใหญ่จะเกิดขึ้น กับพวกเซลล์ 2-3 ชั้น ที่อยู่บนๆ ของเนื้อผิว ชนิดนี้ |
|
|
|
|
| ดาดกรวยไต (Renal calyces) | barrier และเนื้อผิวชนิดนี้ มีคุณสมบัติในการยืดและขยายได้ |
| ดาดท่อ ureter (ท่อน้ำปัสสาวะ) | |
| ดาด urinary bladder (กระเพาะปัสสาวะ) | |
| ดาด urethra in male, proximal to the ejaculatory duct |
