Non-membranous Organelles
2. Filaments

ภาพที่ 7A     ลักษณะเป็นเส้นด้าย มี 2 ขนาด คือ microfilaments และ intermediate filaments  โดย microfilaments พบในเซลล์ทั่วๆ ไป ที่เรียงกันเป็นระเบียบนั้น พบใน cytoplasm ของเซลล์กล้ามเนื้อลาย ในระดับ LM บ่งชี้เป็นลายตามขวาง (รูปภาพที่ 7A) ในระดับ TEM เรียก myofilaments ซึ่งแบ่งย่อยออกเป็น 2 ชนิด คือ 4-6 nm dia. Actin (thin filaments) และ 15 nm dia. Myosin (thick filaments) นอกจากนั้น พบสายโปรตีนชนิดพิเศษ คือ Tropomyosin ที่มีความสัมพันธ์อยู่กับสาย actin และ myosin     Actin microfilaments พบเป็นองค์ประกอบ 10% ของโปรตีนทั้งหมดในเซลล์ทั่วๆ ไป ที่ไม่ใช่ เซลล์กล้ามเนื้อลาย โดยรวมกลุ่มเป็นมัดอยู่ใต้ต่อ plasma membrane เพื่อทำหน้าที่เกี่ยวกับ         1. การยึด (anchorage) และการเคลื่อนของ membrane proteins         2. การเคลื่อนของ plasma membrane เช่น endocytosis, exocytosis และ cytokinesis         3. ให้เป็นแกนของ microvilli ซึ่งเป็นส่วนยื่นของผิวเปลือกด้านบน ของ absorptive cells         4. ยื่นให้เป็นแขนงของเซลล์         5. การเคลื่อนของพวกเซลล์     การหดของ microfilaments มีความสำคัญใน cytoplasmic steaming ซึ่งสามารถสาธิต ในพวกเซลล์ที่เลี้ยงในจานแก้วทดลอง (cell culture) การเชื่อมติดต่อเป็นร่างแห ของ microfilaments ช่วยเป็นโครงกระดูกให้กับตัวเซลล์     Intermediate filaments บ่งชี้ได้ในระดับ TEM มีหน้าที่ส่วนใหญ่เกี่ยวกับค้ำจุนให้กับตัวเซลล์ เส้นใยขนาดกลางส่วนใหญ่ประกอบด้วย subunits มีน้ำหนักโมเลกุลประมาณ 50,000 daltons และเป็นโครงสร้างที่คงรูป มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 8-10 nm แบ่งออกเป็น 5 กลุ่ม ตามองค์ประกอบ ของโปรตีน และการพบกระจายภายในเซลล์ชนิดต่างๆ ได้แก่         1. Cytokeratin (prekeratin) มีน้ำหนักโมเลกุล 40,000-65,000 daltons พบในเซลล์เนื้อผิว         2. Vimetin มีน้ำหนักโมเลกุล 55,000 daltons พบในพวกเซลล์ที่มีแหล่งกำเนิดมาจาก mesenchyme รวมทั้ง endothelial cells และเซลล์กล้ามเนื้อเรียบบางบริเวณ ตลอดทั้ง myofibroblasts และพวกเซลล์ที่มีแหล่งกำเนิดมาจาก neuroectoderm         3. Desmin มีน้ำหนักโมเลกุล 51,000 daltons พบในเซลล์เนื้อกล้าม         4. Neurofilaments มีน้ำหนักโมเลกุลหลายขนาดคือ 70,000, 140,000  และ 210,000 daltons พบในเซลล์ประสาท         5. Glial fibrillary acidic protein (GFAP) มีน้ำหนักโมเลกุล 50,000 daltons พบใน เซลล์ประสาทชนิด neuroglial cells